Bebeklerde Sağlıklı Gelişim İçin İlk Yılda Nelere Dikkat Edilmelidir?
Bebeklerin gelişimi beslenme, uyku düzeni ve genetik faktörlere bağlı olarak farklı hızda gerçekleşebilir. Haftadan haftaya bebeğin kilosu, boyu, vücut fonksiyonlarında birtakım değişiklikler meydana gelir. Bebek gelişimi evrelerine dikkat ederek bebeğinizin ayına ve yaşına uygun fiziksel, zihinsel, duyusal gelişmelerini izleyebilirsiniz.
Bebek gelişim dönemi içerisinde; yenidoğan, 6 ve 12 aylık bebeklerin vücut fonksiyonları, beslenme alışkanlıkları, tepkileri birbirinden farklı olur. Yenidoğan dönemi bebeğin beslenme ve uyku alışkanlıklarını kazandığı süreçtir. 6 ve 12 aylık dönemler ise bebeklerin ek gıdaya başladığı, motor becerilerinin geliştiği, konuşma, sürünme, adımlama gibi yetileri kazandığı gelişim evreleridir. İlk yıl gelişim evresine göre bebeğin için beslenme düzeni oluşturarak ilerleyebilirsin. Duyusal, fiziksel ve zihinsel gelişimi için bebeğinle birtakım aktiviteler gerçekleştirebilirsin.
Bebekler İçin Hangi Beslenme Düzeni Sağlıklı Gelişimi Destekler?
Bebeklerin sağlıklı gelişimi için ilk 6 ay anne sütü oldukça önemlidir. Ancak bazı durumlarda anne sütü yetersiz olabilir ya da bebek emme alışkanlığı kazanmayabilir. Özellikle bebeğin uykusunun düzensiz ve gaz sorunu olduğu ilk 3 ay beslenme düzeni oluşturmak zor olabilir. İlk aylarda bebeğin uyku aralıkları düzensiz olsa da sık beslenmeleri gerekir. Bu dönemde bebeğine 2 - 3 saat aralıklarla anne sütü vermelisin. Eğer bebek için anne sütü yetersizse doktor önerisiyle gelişim evresine göre mama takviyesi yapabilirsin. 6. aydan sonra bebeklerde diş gelişimi hızlandığından ek gıda denemelerine başlayabilirsin. Sebzeleri haşlayıp ezerek püre halinde bebeğine verebilirsin. Ayrıca 6. aydan sonra yoğurt, çorba, sebze haşlaması gibi yiyecekleri de yedirebilirsin.
Bebeklerin Fiziksel Gelişimi Nasıl Desteklenir?
Bebeklerin yenidoğan döneminden 12.aya kadar motor gelişimi devam eder. Yenidoğan döneminde bebekler başlarını dik tutamazken 12.ayda yürüme, konuşma, sürünme gibi motor becerilerini kazanmış olur. İlk aylarda bebeğini kucağına alırken başını desteklemeli, yan ya da sırt üstü yatırmalısın. Bebeği yüksek bir yere yatırdığında yastıklarla desteklemelisin.
Bebeklerde Zihinsel Gelişimi Nasıl Desteklenir?
Bebeklerde zeka gelişimi doğum öncesinden başlar ve 6.aydan sonra hızlanarak devam eder. Özellikle 6. aydan sonrası bebeğin keşfetme dönemidir. Bebeğin hareket etme becerisi kazandıkça yeni aktiviteler yapmaya ve öğrenmeye başlar. Evdeki birçok eşyayı karıştırarak yeni bilgiler öğrenen bebeğini bu süreçte evin düzeninin bozulmasını önemsemeden desteklemelisin. Bebeğine zeka gelişim kartlarıyla yeni bilgiler öğretebilir, 8.aydan sonra kendisinin yemesine, motor becerilerini kullanmasına izin verebilirsin.
Bebeklerin Duyusal Gelişimini Desteklemek İçin Ne Yapılabilir?
Yenidoğan döneminden itibaren bebekler ışığa, sese karşı duyarlıdır. Bebek gelişim evrelerine göre duyusal farkındalığı artar. 2 aylıkken çevreden gelen tepkilere açıktır ve konuşulanları dinleyerek tepki vermeye başlar. 3 aylıktan sonra ise göz teması kurarak çevresini takip ederek kendi dilinde birtakım sesler çıkarır. Seslere göre kişileri ayırt ederek konuşulanlara karşı jest, mimiklerle duygularını ifade etmeye başlar. Bebeğinin duyusal gelişimi için bu süreçte kitap okuyabilir, şarkılar dinletebilir, onunla konuşarak iletişim kurabilirsin. Ayrıca renkli resimlerle, görsel kartlarla birçok cisim ve eşyayı bebeğine tanıtabilirsin.
Bebeklerde Bağışıklık Sistemi Nasıl Güçlendirilir?
Bebek sağlığı takibi açısından bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi oldukça önemlidir. Burada devreye giren anne sütü bebeklerde bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde ve hastalıklardan korunmasında etkin rol oynar. Bebeğini tavsiye edilen sürelerde emzirerek bağışıklık sistemini güçlendirebilirsin. Ayrıca 6. aydan sonra yoğurt, haşlanmış sebze, çorba gibi ek gıdalarda bebeğinin bağışıklığını destekleyebilirsin.
Bebeklerde İleri Yaş Gelişim Dönemlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Bebeklerde sağlıklı büyüme için ileri yaş gelişim dönemlerinde şu hususlara dikkat edilmelidir:
- Her yaş dönemi kendine özgü sorunlar barındırır. 2 yaş sendromu gibi bebeğin kendini keşfetme dönemlerinde huzursuz süreçleri olabilir. Bu dönemde sabırlı olmalı ve bebeğini desteklemelisin.
- Bebeğin yeni bilgiler keşfederken onu kendi kurallarınla sınırlamak yerine seçimlerini takip etmelisin.
- Bebeğin duyusal ve duygusal ihtiyaçları için özellikle huzursuz dönemlerinde onu sakinleştirmeli, sevgini hissettirmelisin.